กาลามะสูตร

ปัจจุบัน ด้วยอินเตอร์เน็ตกับซอฟท์แวร์ใหม่ๆ เช่น Twitter, Facebook และอื่นๆ ในกลุ่มที่เรียกว่า social media ได้อำนวยให้มวลชนทั่วโลกสื่อสารถึงกันได้ด้วยความสะดวกตลอดเวลา เหมือนกับว่ามวลชนทั้งหมดนั้นอยู่ใกล้กันในห้องเดียวกัน  ด้วยเหตุที่ข้อมูลต่างๆที่มวลชนส่งถึงกันนั้นผ่านระบบสื่อสารไปอย่างรวดเร็วไม่ผิดเพี้ยน อย่างไม่มีข้อจำกัดใดๆเลย จึงก่อให้เกิดโอกาสที่จะใช้ข้อมูลหลอกลวงมวลชนได้ง่ายอย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อนเลย

เรายังมีคำสอนของพระพุทธเจ้าที่ได้สอนในเรื่องการเชื่อข้อมูลต่างๆไว้เมื่อกว่า 2500 ปีที่ซึ่งยังสามารถใช้ได้ดี เหมาะกับสมัยปัจจุบันเป็นอย่างยิ่ง พระพทุธเจ้าทรงตรัสกับ ชาวนิคมกาลามะ ซึ่งกลายเป็นชื่อของสูตรคำสนอนี้ คือ กาลามะสูตร ดังต่อไปนี้

ท่านทั้งหลาย

๑.อย่าได้ยึดถือตามถ้อยคำที่ได้ยินได้ฟังมา

๒.อย่าได้ยึดถือตามถ้อยคำสืบๆกันมา

๓.อย่าได้ยึดถือโดยตื่นข่าวว่าได้ยินอย่างนี้

๔.อย่าได้ยึดถือโดยอ้างตำรา

๕.อย่าได้ยึดถือโดยเดาเอาเอง

๖.อย่าได้ยึดถือโดยคาดคะเน

๗.อย่าได้ยึดถือโดยความตรึกตามอาการ

๘.อย่าได้ยึดถือโดยชอบใจว่าต้องกันกับทิฐิของตัว

๙.อย่าได้ยึดถือโดยเชื่อว่าผู้พูดสมควรจะเชื่อได้

๑๐.อย่าได้ยึดถือโดยความนับถือว่าสมณะนี้เป็นครูของเรา

เมื่อใดท่านทั้งหลายพึงรู้ด้วยตนเองว่า ธรรมเหล่านี้เป็นอกุศล ธรรมเหล่านี้มีโทษ ธรรมเหล่านี้ผู้รู้ติเตียน ธรรมเหล่านี้ใครสมาทานให้บริบูรณ์แล้วเป็นไปเพื่อสิ่งไม่เป็นประโยชน์ เพื่อทุกข์ เมื่อนั้น ท่านทั้งหลายควรละธรรมเหล่านั้นเสีย

เมื่อใดท่านทั้งหลายพึงรู้ด้วยตนเองว่า ธรรมเหล่านี้เป็นกุศล ธรรมเหล่านี้ไม่มีโทษ ธรรมเหล่านี้ท่านผู้รู้สรรเสริญ ธรรมเหล่านี้ใครสมาทานให้บริบูรณ์แล้วเป็นไปเพื่อประโยชน์ เพื่อสุข เมื่อนั้น ท่านทั้งหลายควรเข้าถึงธรรมเหล่านั้นอยู่

ดังนั้นเมื่อใดก็ตามที่ท่านได้รับข้อมูลอะไรมาก็ใช้ กาลามะสูตรนี้ช่วยไตร่ตรองเลือกเอาสิ่งควรนำมายึดถือ ก็จะช่วยให้ไม่ต้องเป็นเหยื่อของผู้หลอกลวงในสังคมข่าวสารเช่นปัจจุบันนี้

ที่มา พระไตรปิฎก เล่มที่ ๒๐ พระสุตันตปิฎก เล่มที่ ๑๒ อังคุตตรนิกาย เอก-ทุก-ติกนิบาต